Min bir zərəri olan dönər...

Azərbaycanda hazırlanan dönərlərin əksəriyyəti insan orqanizmi üçün həddindən artıq təhlükəlidir. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, bunu Trend-ə Azad İstehlakçılar Birliyinin sədri Eyyub Hüseynov deyib.

Onun sözlərinə görə, Azərbaycanda satılan dönərlərin 85 faizi insan sağlamlığı üçün təhlükəlidir: “Mərkəzi Avropa ölkələrində dönərlər “tezbazar” deyil, oturaq yemək kimi qəbul olunur. Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi dönərlərin keyfiyyəti ilə bağlı iki il öncə standartlar hazırladı. Həmin standartlarda dönərin hansı şəraitdə və necə hazırlanması göstərilib. Amma bu addım da bu sahədə özünü doğrultmadı”.

E.Hüseynov bildirib ki, həmin standartlardan sonra rəhbərlik etdiyi qurum dönər bazarında monitorinq aparıb. Məlum olub ki, Bakıda hazırlanan dönərlərin 85 faizi həmin standartlara cavab vermir: “Araşdırmalar zamanı məlum oldu ki, bu sahədə bəzi şirkətlər qaneedici fəaliyyət göstərsə də, bir sıra tanınmış şirkətlər standartlara cavab verən dönər hazırlamır. Bizim monitorinqlər göstərdi ki, dönərxanaların 85 faizi aldıqları ətləri heç də müəyyən olunmuş şirkətlərdən deyil, istədikləri yerlərdən yoxlanılmamış halda, mənşəyi məlum olmayan ət alıb dönərlər hazırlayır”.Təşkilat sədri bildirib ki, 2006-cı ildən ölkədə toyuq ətindən dönər hazırlanması qadağan edilib. Lakin bu gün Bakıda dönərxanaların 80 faizi toyuq ətindən dönər hazırlayır və satır. Azad İstehlakçılar Birliyi bununla bağlı Səhiyyə Nazirliyinə müraciət edib: “Müraciətdə göstərmişik ki, toyuq ətinin mənşəyi məlum olduğu və qadağalara baxmayaraq ölkədə toyuq ətindən dönərlər hazırlandığı üçün bu qadağa götürülsün. Lakin nazirlik hələ də bu qadağanı götürməyi məsləhət bilməyib”.

E.Hüseynov deyib ki, hazırda Bakıdakı dönərxanaların gigiyenik qaydalara riayət etməsi səviyyəsi çox pisdir. Dönərxanalarda işləyən işçilərin tibbi yoxlanışı aparılmır: “Dövlət qurumları yollarda Bakıya gətirilən, mənşəyi məlum olmayan tonlarla əti aşkar edir, məhv edir. Amma həmin qurumlar araşdırmır ki, bu ətlər hara gətirilir, kimlərə təhvil verilir və hansı obyektlərdə istifadə olunur. Tonlarla at, eşşək əti Bakıya gətirilərkən aşkar edilir, amma hara gətirildiyi açıqlanmır. Yəni tələb var ki, təklif meydana çıxır. Ölkədə leşyığanlar şəbəkəsi mövcuddur ki, həmin ətləri də bu şəbəkə alır. Həmin şəbəkənin də dönərxanalara ət verib-vermədiyi məlum deyil”.O, qeyd edib ki, Azərbaycanda bir neçə dönərxana istisna olmaqla qalan dönərxanalar əhalinin sağlamlığına kütləvi ziyan vurur.

AİB sədri deyib ki, köz və qazla bişən dönərlər insan orqanizmi üçün daha təhlükəlidir: “Hər iki halda bişən dönər ziyanlıdır. Ona görə ki, həmin prosesdə ətin içi yaxşı bişmir. Üz tərəfi qızarır, onu kəsib qaba tökürlər, daxildə olan ətin qan plazması bişməmiş halda həmin kəsilən hissəyə axıb qarışır və bu cür də istehlakçıya verilir. Həmin qan qarışan dönər heyvanda olan xəstəliklərlə birlikdə insanlara ötürülür. Ən ciddi məsələ də elə budur".

Qastroenteroloq İlqar Alışov isə açıqlamasında bildirib ki, dönərlər ümumiyyətlə mədəyə ziyanlıdır və bu yeməkdən istifadə olunmaması məsləhətdir: "Birincisi, dönərlərin hazırlanması prosesində nöqsanlar var. İkincisi isə dönərin özü mədə və bağırsaq xəstəlikləri yaradır. Çünki dönər hazırlanarkən ət bişmir, qızarır, içərisi çiy qalır. Bu da birbaşa mədə və bağırsaq xəstəlikləri yaradır. Dönər mədə-bağırsaqla yanaşı, qaraciyər və mədəaltı vəziyə də ziyanlıdır. Dönərin yağlı olması, eləcə də ona vurulan mayonez və ketçup birbaşa mədəyə ziyanlıdır. Dönər bişilərkən qızardılan qat birbaşa mədə və bağırsağa ziyanlı təsir göstərir".