Bir-neçə gün ərzində 125 milyon insan məhv olacaq - Bəşəriyyət təhlükədə

Hindistan və Pakistan arasında uzun illərdir davam edən geosiyasi gərginlik son zamanlar yenidən artmağa başlayıb. 2025-ci ilin aprel ayında Hindistanın idarə etdiyi Cammu və Kəşmir bölgəsində baş verən və 26 turistin ölümü ilə nəticələnən terror aktı bu iki nüvə gücünə malik ölkə arasında yenidən hərbi toqquşma təhlükəsini aktuallaşdırıb. Hindistan tərəfi hücumda Pakistanla əlaqəli militantları günahlandırdığı halda, İslamabad bu iddiaları rədd edib və qarşılıqlı ittihamlar fonunda sərhəddə atışmalar başlayıb. Bu gərginlik fonunda bir çox ekspertlər iki ölkə arasında nüvə silahlarının işə salınacağı halda baş verə biləcək fəlakətli nəticələr barədə xəbərdarlıq edirlər.

Rutgers Universitetinin 2019-cu ildə yayımladığı elmi araşdırmaya əsasən, Hindistan və Pakistan arasında baş verəcək nüvə münaqişəsi bir-neçə gün ərzində 50 milyondan 125 milyonadək insanın həyatına son qoya bilər. Bu, İkinci Dünya Müharibəsindəki ümumi tələfatdan daha çoxdur. Hər iki ölkənin malik olduğu yüzlərlə nüvə başlığı böyük şəhərləri hədəfə ala bilər ki, bu da mülki əhali üçün misilsiz itkilərlə nəticələnəcək. Lakin faciə bununla məhdudlaşmır. Nüvə partlayışlarından yaranan tüstü və karbon hissəcikləri atmosferə qalxaraq qlobal temperaturun azalmasına və yağışların kəskin şəkildə düşməsinə səbəb ola bilər. Columbia Universitetinin iqlim tədqiqatçılarına görə, bu iqlim dəyişiklikləri nəticəsində əsas taxıl məhsullarının istehsalı 11%-dən çox azala və dünya üzrə ərzaq böhranı yarana bilər.

Bu tip bir müharibənin təkcə Cənubi Asiya üçün deyil, bütün dünya üçün uzunmüddətli və geridönməz nəticələr doğuracağı artıq elmi cəhətdən sübut olunub. Nüvə silahlarından istifadə milyonlarla insanı yalnız birbaşa ölüm təhlükəsi ilə deyil, radiasiya xəstəlikləri, ərzaq və su çatışmazlığı, səhiyyə sistemlərinin çökməsi və kütləvi miqrasiyalarla üz-üzə qoyar. Belə bir ssenaridə beynəlxalq təşkilatların müdaxiləsi və qarşılıqlı diplomatik kanalların açıq saxlanılması həyati əhəmiyyət kəsb edir. Əks halda, Cənubi Asiya ətrafında başlaya biləcək lokal bir münaqişə bütün planetin təhlükəsizliyini sarsıda bilər.